Hoe schoon zijn je t-shirts?
Lees alles over biokatoen en duurzame kleding van hennep.
Je pakt een vers shirt uit de kast. Strak gestreken, vlekkeloos schoon. Wat je niet ziet, is dat ’good old’ katoen altijd smerig blijft, met een lifecycle die stijf staat van waterverspilling en landbouwgif. Trek je je hier iets van aan? Dit zijn je alternatieven, lees alles over biokatoen en duurzame kleding van hennep!
Wat is er mis met katoen?
Laten we eerst kijken naar de noodzaak voor die alternatieven zoals biokatoen en duurzame kleding van hennep. De katoenindustrie is enorm. Net als de impact ervan. Verantwoordelijk voor 25% van het wereldwijde gebruik van bestrijdingsmiddelen. Daar bovenop is het plantje erg dorstig en verdroogt het kwetsbare ecosystemen.
Katoen vergiftigt ecosystemen
Een katoenakker is een paradijs voor insecten. Aan natuurlijke vijanden ontbreekt het, zij vinden amper beschutting en broedplaatsen – dus ze blijven op afstand. Doordat het ecologisch evenwicht ontbreekt, ontstaan insectenplagen die ‘opgelost’ moeten worden met landbouwgif.
Jaarlijks gaat er 200.000 ton aan insecticiden en pesticiden over de katoenplanten, 150 gram voor elk t-shirt. Dat gif blijft niet op de katoenakkers. Het verdwijnt in het grondwater, vloeit uit over de wereld en vergiftigt ecosystemen.
Katoen verziekt leefgemeenschappen
Veel katoen komt uit arme werelddelen, waar weinig kennis leeft over het gebruik en de gevolgen van landbouwgif. Boeren sproeien het in ruime hoeveelheden en zonder voorzorgsmaatregelen.
Voor een groot deel gaat het om stoffen met de classificatie ‘mogelijk, vermoedelijk, waarschijnlijk of bekend’ kankerverwekkend. De eerste slachtoffers van giftig katoen vallen onder de katoenboeren en hun leefgemeenschappen.
Katoen verdroogt grote gebieden
De katoenplant is van het dorstige type. Het plantje groeit in warmere klimaten en onttrekt daar liters water uit de grond. Katoenakkers worden in hun vochtbehoefte voorzien door natuurlijke watervoorraden aan te spreken.
Een schokkend voorbeeld is het Aralmeer. Katoenlandbouw is de belangrijkste inkomstenbron in de regio om het meer. Irrigatie van het katoen heeft een van ‘s werelds grootste milieurampen veroorzaakt. Het eens zo grote Aralmeer ligt vrijwel droog na dertig jaar katoenbouw rond de oevers zoals te zien is in de docu Delta Blues
Op bovenstaande satellietbeelden zien we het Aralmeer vanuit de lucht, de linker foto is uit het jaar 2000 en de rechter uit 2014. In amper 14 jaar verloor het Aralmeer 75% van z’n volume, zakte het waterpeil 20 meter en nam het zoutgehalte toe van 10% naar zo’n 30%. Alle (zo’n 23 soorten) vis stierf uit en vissers zagen hun schepen wegroesten op de drooggevallen oever. Stormen bliezen de zouten en landbouwchemicaliën over Kazachstan, Uzbekistan en Turkmenistan.
Giftige stof op je huid
Het valt niet te vergelijken met het leed dat katoen in ontwikkelingslanden en rondom het Aralmeer heeft veroorzaakt. Maar giftig katoen raakt ook jouw gezondheid hier in Nederland. In 63% van de katoenen kleding die hier in de rekken hangt, zitten kankerverwekkende en/of hormoonverstorende chemische stoffen, blijkt uit onderzoek van Greenpeace (pdf). Het gaat om stoffen die verboden zijn in de EU, die je er niet zomaar uitwast en in direct contact staat met je huid.
Dit zijn de verantwoorde alternatieven voor katoen!
Hoewel de gevolgen groot en ingrijpend zijn, blijft katoenvervuiling tot op heden vrij onzichtbaar. De gemiddelde consument heeft er weinig weet van en kijkt vooral naar het prijskaartje, het logo en de print. Voor de bewuste consument zijn er gelukkig producenten die verder kijken dan de omzet.
Biologisch katoen
De biologische variant is een goed alternatief voor goedkoop katoen. Met die paar euro meer voor biokatoen bespaar je de wereld in het algemeen en katoenboeren in het bijzonder een serieuze hoeveelheid kunstmest, bodemadditieven en ontbladeringsmiddelen.
Kleding van biokatoen is goed verkrijgbaar, het ligt gewoon in de rekken van de Hema en Zeeman. Eigenlijk is er geen excuus om nog met vuil katoen rond te lopen. Toch koop je, als je niet oplet, snel een verkeerd product. Grote modeketens en bekende merken bieden nog altijd veel giftige kleding.
Bamboetextiel en -viscose
Bamboe groeit rap en levert veel grondstof per hectare. Het heeft tijdens de groei in principe (er wordt vaak niet op gecontroleerd) geen insecticides, pesticides en kunstmest nodig. Bamboe heeft weinig water nodig en kan op veel plaatsen groeien, ook in Nederland. Na de kap, schieten de wortels opnieuw uit en herstelt het bamboebos zich rap.
Na de oogst doemt echter een probleem op. De harde bamboevezels moeten zacht gemaakt worden door middel van een viscoseproces. Hiervoor worden zware chemicaliën gebruikt en vaak gebeurt dit werk in ontwikkelingslanden waar weinig aandacht is voor arbeidsomstandigheden.
Kleding van bamboetextiel voelt zacht, ademt goed en droogt snel. Mijn ervaring is echter dat het slecht isoleert. Het is vooral fijn in de zomer, in de winter blijft het in de kast.
Stof van hennepvezels
Het hennepplantje heeft van nature weinig last van ongedierte en onkruid. Het heeft een sterk natuurlijk afweersysteem tegen plagen en groeit zo snel dat onkruid geen kans krijgt. Daar bovenop heeft hennep een zuiverende werking op bodem en grondwater.
Een groot voordeel van hennep ten opzichte van biokatoen: het levert veel meer vezels per liter water. Het plantje groeit twee keer sneller dan katoen, levert meerdere oogsten per jaar en voelt zich in vrijwel elk klimaat thuis.
Stof van hennepvezel wordt al decennia benut. Canvas – dat woord komt van cannabis – is erg sterk en gaat lang mee. Om een voorbeeld te noemen, in de gouden eeuw was canvas onmisbaar. Schepen voeren met onder meer touwen en zeilen van hennep de wereld over.
Hennepvezel mist echter soepelheid en is daardoor minder geschikt voor de kleding van vandaag. Het kan voor schoenen en jassen, voor andere kleding draagt het niet comfortabel genoeg en daarmee is het geen geschikt alternatief voor katoen.
Mix van hennepvezels en biologisch katoen
Vezels van hennep zijn sterker dan katoen. Dat geeft kledingstukken een langere levensduur, maar het maakt ze ook stugger. Door hennep te mixen met biokatoen, krijg je een sterke stof die comfortabel draagt.
Het mixen van biokatoen en hennep, verlaagt de ecologische footprint van je t-shirt aanzienlijk. Het waterverbruik voor een t-shirt gaat van 2500 naar 500 liter. Ook hoef je minder snel een nieuwe te kopen. De toevoeging van hennep maakt de stof slijtvaster, minder vlekgevoelig en antibacterieel.
Het draagcomfort verschilt in positieve zin van dat van katoen. In het begin voelt het t-shirt wat minder zacht dan katoen, maar dat verschil verdwijnt na een aantal wasbeurten. Dankzij de antibacteriële werking heb je minder snel last van kwalijke geurtjes en kun je het wassen op een lagere temperatuur. Deze stofmix absorbeert vocht beter, ademt beter en isoleert beter. Een t-shirt van hennep-biokatoen draagt zowel in de zomer als winter goed.
Biokatoen en duurzame kleding van hennep in Nederland en België
Wereldwijd zijn er nog niet veel fabrikanten die biokatoen en duurzame kleding van hennep maken. Toch hoeven we gelukkig niet ver te zoeken want dicht bij huis vinden we het Nederlandse Hemp Hoodlamb. Dit innovatieve merk bestaat sinds 1993 en is GOTS gecertificeerd. Het keurmerk GOTS (Global Organic Textile Standard) wordt wereldwijd erkend als toonaangevend op het gebied van de verwerking van textiel gemaakt van biologische vezels. Het definieert een hoge standaard voor milieucriteria langs de gehele biologische textiel keten en vereist bovendien de naleving van sociale criteria.
De kledingstukken van Hemp Hoodlamb worden gemaakt in slechts een paar fabrieken die door Hoodlamb worden uitgekozen op kwaliteitsnormen, goede arbeidsvoorwaarden en een schone productie en onderzoeksfaciliteiten. Om de consistente kwaliteit en werkomstandigheden te waarborgen, gaat het Hoodlamb team jaarlijks naar China en bekijkt en controleert de hennep velden, fabrieken en bedrijven waar de grondstoffen worden geteeld en geoogst en verder verwerkt tot Hoodlamb kleding.
Naast Hemp Hoodlamb komen we in België het merk Up-rise tegen dat is opgericht in 2010 en nauw samenwerkt met partners die werken volgens hoge ethische waarden in mensenrechten en milieukwesties. Alle kleding wordt geproduceerd in een fabriek die is aangesloten bij de Fair Wear Foundation en maakt alleen gebruik van gecertificeerd biologisch katoen. Zowel Hemp Hoodlamb als Up-Rise gebruiken stofmixen van hennep en biokatoen van doorgaans 55% hennep en 45% biologisch katoen.
Op hempishop.nl vindt je een selectie items van Hemp Hoodlamb en Up-Rise. Het assortiment varieert van T-shirts en shorts tot winter items als sjaals, beanies, mutsen en warm gevoerde hoodies, de winter items van Hemp Hoodlamb zijn nu extra voordelig in de wintersale!
Duurzame tassen en portemonnees van biokatoen en hennep
Naast biokatoen en duurzame kleding van hennep zijn er ook ecologische tassen van het merk Sativa Bags uit Engeland. Het familiebedrijf begon in 1989 met het maken van lederen tassen maar kwam al snel in aanraking met hennep en stopte met leer. Sativa Bags werkt volgens eco-vriendelijke en ethische normen en is het eerste bedrijf dat in Engeland hennep tassen leverde aan WWF en Amnesty International. Ook Sativa Bags maakt gebruik van een gemixte stof van 55% hennep en 45% biologisch katoen.
Ga naar hempishop.nl voor een ruim assortiment van Sativa Bags dat varieert van kleine handige schoudertassen, grote rugtassen tot portemonnees en laptop sleeves.
Lees hier alle andere artikelen in de categorie toepassingen:
Toepassingen van hennep en innovatie
Natuurlijke hondenshampoo met hennep?
Hennep in jeugdprogramma Klokhuis
Auto van hennep de toekomst?
Velomobiel van hennep
Brug van hennep
Henneptegel beschermt gras op festivals
Skûtsjesilen met hennep
De eerste elektrische hennep scooter
Huis van hennep en kalk bouwen doe je zo
Hennepvliegtuig crowdfunding project
